मायकेलएंजेलोच्या शेवटच्या निर्णयात हा माणूस सापाने का चावला?
चित्र समीक्षण
अध्यत्मीक चित्र आधारित ही बातमी आहे युरोपमध्ये त्याकाळी खूप प्रतिभावंत व अत्यंत बुद्धिमान असा चित्रकार मायकल अँजेलिओ होऊन गेले… त्यांच्या चित्रावर आधारित हा किस्सा आहे.
जागतिक चित्रकार मायकेलएंजेलोच्या कार्याची प्रशंसा केली नाही, अगदी त्याच्या काळातही. अनेकांनी त्याला “दैवी” म्हणून गौरवले असताना, त्याला तीव्र टीकेचाही सामना करावा लागला—सर्वात प्रसिद्ध म्हणजे बियागिओ दा सेसेना, पोप पॉल तिसरा समारंभाचे पोपचे मास्टर.
मायकेलएंजेलोने (ख्रिस्ती मंदिर)सिस्टिन चॅपलमध्ये “शेवटचा निर्णय ” चित्र पूर्ण केल्यानंतर, बियागिओने या उत्कृष्ट कृतीवर सार्वजनिकपणे टीका केली आणि म्हटले की ते “चॅपलपेक्षा वेश्यालयासाठी अधिक योग्य आहे.” अशा पवित्र जागेसाठी नग्न आकृत्यांचे चित्रण त्यांना लाजिरवाणे आणि लज्जास्पद वाटले.
मायकेलअँजेलो, ज्याने कधीही संघर्षापासून दूर राहायचे नाही, त्याने ठरवले की फ्रेस्कोला एक अंतिम स्पर्श आवश्यक आहे. पेंटिंगच्या खालच्या-उजव्या कोपऱ्यात – नरकात स्थित – त्याने बियाजिओला मिनोस म्हणून अमर केले, दांतेच्या डिव्हाईन कॉमेडीमधील नरक न्यायाधीश.
पण हे केवळ चित्रण नव्हते. मायकेलअँजेलोने मूर्खपणाचे प्रतीक म्हणून गाढवाचे कान जोडले आणि मिनोसच्या शरीराभोवती गुंडाळलेल्या सापाचे चित्रण केले, त्याला विशेषतः अपमानास्पद ठिकाणी चावले. कलात्मक सूडाची ही कृती केवळ उपहासासाठी नव्हती; ते सखोल प्रतीकात्मकतेने समृद्ध होते.
डँतेच्या इन्फर्नोमध्ये, मिनोस आपली शेपटी वापरून आत्मा कोणत्या नरकाचे वर्तुळ आहे हे दर्शवितो. मायकेलअँजेलोने या शेपटीची साप म्हणून पुनर्कल्पना केली, दोनदा गुंडाळले, बियाजिओला नरकाच्या दुसऱ्या वर्तुळात दोषी ठरवले—जे वासनांधांसाठी राखीव आहेत ज्यांनी शारीरिक इच्छेला कारणीभूत होऊ दिले. मायकेलअँजेलोला, बियागिओमध्ये निर्णयाचा अभाव होता आणि तो ज्या वेश्यालयात होता त्याच वेश्यालयात होता, ज्याचा त्याने पेंटिंग सारखा असल्याचा आरोप केला.
जेव्हा बियागिओने पोप पॉल तिसरा यांच्याकडे तक्रार केली तेव्हा पोपने विनोदाने उत्तर दिले:
“मेसर बियागियो, तुला माहित आहे की स्वर्गात आणि पृथ्वीवर माझी शक्ती आहे; पण माझा अधिकार नरकापर्यंत विस्तारत नाही. मी तुम्हाला तिथून सोडवू शकत नसल्यास तुम्ही धीर धरला पाहिजे.”
आणि अशा प्रकारे, बियागिओचे अपमानास्पद चित्रण आजही कायम आहे परंतु हे आध्यात्मिक चित्र आहे आणि सर्वसामान्य माणसाला कळत नाही परंतु त्याकाळी म्हणजे साधारण एक हजार वर्षांपूर्वी या चित्रकारांनी दूरदृष्टीने भारतीय पुराण चित्राच्या समुद्र असणारे चित्र ण आहे असे वाटते कारण आत्मा वासना या संकल्पना अध्यामिक चित्रं कळायला १००० वर्षे लागले आसवेत या क्षेत्रातून स्पष्ट होतात.#art #michelangelo